Útrokningar

Á hesu síðu ber til at gera útrokningar av ymiskum viðvíkjandi teimum serligu ílegusjúkunum, um vit hava her í føroyum

Tabel við útrokningum

Halt músina yvir ella trýst á cellurnar í tabellini niðanfyri fyri at síggja hvussu talið verður útrokna.

Vís eisini sjúkur við viðgerð

Ílegusjúka	Beraratíttleiki	Fødd árliga í FO	Um lutfallsliga líka nógv vóru fødd í DK
AGS	1 út av 22 (4.5%)	Frymilin er: $\frac{Tal av børnum fødd árliga}{{Beraratíttleiki}^{2} \cdot 4} $ Beraratíttleikin verður kvadreraður tí at hetta er kjansurin at ein berari fær børn við einum øðrum berara av somu sjúku. Síðan verður ganga við 4 tí hetta er kjansurin at fáa eitt sjúkt barn. Í føroyum eru 672 børn fødd árliga síðstu 5 árini. Tvs í hesum førinum: $\frac{672}{22^{2} \cdot 4} = 0.35$	Frymilin er: $\frac{Tal av børnum fødd árliga}{{Beraratíttleiki}^{2} \cdot 4} $ Beraratíttleikin verður kvadreraður tí at hetta er kjansurin at ein berari fær børn við einum øðrum berara av somu sjúku. Síðan verður ganga við 4 tí hetta er kjansurin at fáa eitt sjúkt barn. Í danmark eru 61097 børn fødd árliga síðstu 5 árini. Tvs í hesum førinum: $\frac{61097}{22^{2} \cdot 4} = 31.6$
ARPKD	1 út av 25 (4.0%)	Frymilin er: $\frac{Tal av børnum fødd árliga}{{Beraratíttleiki}^{2} \cdot 4} $ Beraratíttleikin verður kvadreraður tí at hetta er kjansurin at ein berari fær børn við einum øðrum berara av somu sjúku. Síðan verður ganga við 4 tí hetta er kjansurin at fáa eitt sjúkt barn. Í føroyum eru 672 børn fødd árliga síðstu 5 árini. Tvs í hesum førinum: $\frac{672}{25^{2} \cdot 4} = 0.27$	Frymilin er: $\frac{Tal av børnum fødd árliga}{{Beraratíttleiki}^{2} \cdot 4} $ Beraratíttleikin verður kvadreraður tí at hetta er kjansurin at ein berari fær børn við einum øðrum berara av somu sjúku. Síðan verður ganga við 4 tí hetta er kjansurin at fáa eitt sjúkt barn. Í danmark eru 61097 børn fødd árliga síðstu 5 árini. Tvs í hesum førinum: $\frac{61097}{25^{2} \cdot 4} = 24.4$
JEB	1 út av 30 (3.3%)	Frymilin er: $\frac{Tal av børnum fødd árliga}{{Beraratíttleiki}^{2} \cdot 4} $ Beraratíttleikin verður kvadreraður tí at hetta er kjansurin at ein berari fær børn við einum øðrum berara av somu sjúku. Síðan verður ganga við 4 tí hetta er kjansurin at fáa eitt sjúkt barn. Í føroyum eru 672 børn fødd árliga síðstu 5 árini. Tvs í hesum førinum: $\frac{672}{30^{2} \cdot 4} = 0.19$	Frymilin er: $\frac{Tal av børnum fødd árliga}{{Beraratíttleiki}^{2} \cdot 4} $ Beraratíttleikin verður kvadreraður tí at hetta er kjansurin at ein berari fær børn við einum øðrum berara av somu sjúku. Síðan verður ganga við 4 tí hetta er kjansurin at fáa eitt sjúkt barn. Í danmark eru 61097 børn fødd árliga síðstu 5 árini. Tvs í hesum førinum: $\frac{61097}{30^{2} \cdot 4} = 17.0$
SUCLA2	1 út av 23 (4.3%)	Frymilin er: $\frac{Tal av børnum fødd árliga}{{Beraratíttleiki}^{2} \cdot 4} $ Beraratíttleikin verður kvadreraður tí at hetta er kjansurin at ein berari fær børn við einum øðrum berara av somu sjúku. Síðan verður ganga við 4 tí hetta er kjansurin at fáa eitt sjúkt barn. Í føroyum eru 672 børn fødd árliga síðstu 5 árini. Tvs í hesum førinum: $\frac{672}{23^{2} \cdot 4} = 0.32$	Frymilin er: $\frac{Tal av børnum fødd árliga}{{Beraratíttleiki}^{2} \cdot 4} $ Beraratíttleikin verður kvadreraður tí at hetta er kjansurin at ein berari fær børn við einum øðrum berara av somu sjúku. Síðan verður ganga við 4 tí hetta er kjansurin at fáa eitt sjúkt barn. Í danmark eru 61097 børn fødd árliga síðstu 5 árini. Tvs í hesum førinum: $\frac{61097}{23^{2} \cdot 4} = 28.9$
TBCD	1 út av 30 (3.3%)	Frymilin er: $\frac{Tal av børnum fødd árliga}{{Beraratíttleiki}^{2} \cdot 4} $ Beraratíttleikin verður kvadreraður tí at hetta er kjansurin at ein berari fær børn við einum øðrum berara av somu sjúku. Síðan verður ganga við 4 tí hetta er kjansurin at fáa eitt sjúkt barn. Í føroyum eru 672 børn fødd árliga síðstu 5 árini. Tvs í hesum førinum: $\frac{672}{30^{2} \cdot 4} = 0.19$	Frymilin er: $\frac{Tal av børnum fødd árliga}{{Beraratíttleiki}^{2} \cdot 4} $ Beraratíttleikin verður kvadreraður tí at hetta er kjansurin at ein berari fær børn við einum øðrum berara av somu sjúku. Síðan verður ganga við 4 tí hetta er kjansurin at fáa eitt sjúkt barn. Í danmark eru 61097 børn fødd árliga síðstu 5 árini. Tvs í hesum førinum: $\frac{61097}{30^{2} \cdot 4} = 17.0$
Samanlagt	1 út av 5.1 (19.6%)	1.31	118.8

Rokna beraratíttleikan

Beraratíttleikin kann skrivast sum brøkur har teljarin altíð er 1. Ella tað kann skrivast sum prosent og prosent er ein brøkur har nevnarin altíð er 100 og mann bara skrivar teljaran. Tekur tú og dividerar prosent talið við 100, so at prosenti verður skriva sum komma tal, so eru hesi tøl skriva antin sum 1/x ella x/1. Av hesi orsøk eru hesi tøl reciprok av hvøjum øðrum tvs tú kanst brúka anna til at finna hitt við at dividera 1 við tí.

Td. taka vit beraratíttkeikan fyri SUCLA2: 1 út av 23.

Tað skriva vit sum brøkin $\frac{1}{23}$ . Og við at dividera fáa vit 0.0435 og ganga vit hetta við 100 fáa vit 4.35%. Reciprok av hesum blívur aftur til $\frac{1}{0.0435} = 23$

Vit kunnu eisini leggja allar beraratíttleikarnar saman fyri at finna útav hvussu stórur samlaði beraratíttleikin er.

$(\frac{1}{22}) + (\frac{1}{25}) + (\frac{1}{30}) + (\frac{1}{23}) + (\frac{1}{30}) = 0.196 = (\frac{1}{5.1})$

Reciprok av 0.196 er $\frac{1}{0.196} = 5.1$ og hetta er tað sum stendur í nevnaranum í síðsta brøkinum.

Lutfalli ímillum beraratíttleika og føðitíttleika

Legg merki til at lutfalli ímillum beraratíttleika og føðitíttleika ikki er er liniert.

Frymilin at rokna frá beraratíttleika til føðitíttleika er $x^{2} \cdot 4$

Og umvent er frymilin at rokna frá føðitíttleika til beraratíttleika $\sqrt{x \cdot 4}$

Tvs at við einum beraratíttleika uppá 500, so verður føðitíttleikin $500^{2} \cdot 4 = 1.000.000$

Og við einum beraratíttleika uppá 22, sum við AGS, so verður føðitíttleikin $22^{2} \cdot 4 = 1.936$

Data

Hesi eru tølini sum verða brúkti í útrokningunum.

Føroyar

Ár	Føðingar
2018	684
2019	682
2020	678
2021	683
2022	631
Í miðal	672

Danmark

Ár	Føðingar
2018	61476
2019	61167
2020	60937
2021	63473
2022	58430
Í miðal	61097